Tác giả: Thanh Nhã

Cuộc thi Âm nhạc quốc tế lần thứ II mang tên S.V. Rachmaninov dành cho các nghệ sĩ piano, sáng tác và nhạc trưởng diễn ra tại Moskva, Liên bang Nga, từ ngày 14 đến 26 tháng 6 năm 2025. Cuộc thi do Bộ Văn hóa Liên bang Nga tổ chức.

Sergei Vasilyevich Rachmaninov (1/4/1873 – 28/3/1943) là một nhà soạn nhạc, nghệ sĩ piano bậc thầy và nhạc trưởng người Nga. Rachmaninov được coi là một trong những nghệ sĩ piano xuất sắc nhất và là một trong những đại diện vĩ đại cuối cùng của chủ nghĩa lãng mạn trong âm nhạc cổ điển Nga. Đàn piano được thể hiện nổi bật trong các sáng tác của Rachmaninov và ông đã sử dụng các kỹ năng biểu diễn của mình để khám phá khả năng biểu cảm và kỹ thuật của nhạc cụ này. Rachmaninov chiếm một vị trí đặc biệt trong nền văn hóa âm nhạc thế giới, những tác phẩm của ông được nghiên cứu tại tất cả các cơ sở giáo dục âm nhạc và được biểu diễn bởi những nghệ sĩ vĩ đại thế giới.

Tham dự cuộc thi là các nghệ sĩ piano, nhà soạn nhạc và nhạc trưởng từ khắp nơi trên thế giới. Những thí sinh dự thi hạng mục piano phải từ 16 tuổi trở lên và không quá 32 tuổi; những thí sinh dự thi hạng mục sáng tác không quá 50 tuổi; những thí sinh tham gia đề cử nhạc trưởng không quá 45 tuổi.

Cuộc thi Rachmaninov lần thứ II, có 532 bài dự thi được gửi đến từ 25 quốc gia: Nga, Áo, Azerbaijan, Armenia, Belarus, Vương quốc Anh, Việt Nam, Brazil, Đức, Georgia, Jordan, Tây Ban Nha, Ý, Kazakhstan, Canada, Trung Quốc, Colombia, Kyrgyzstan, Mông Cổ, Romania, Hoa Kỳ, Uzbekistan, Thụy Điển, Hàn Quốc và Nhật Bản. Dựa trên các bản ghi video được gửi, ban giám khảo quốc tế đã chọn ra 25 nghệ sĩ piano, 12 nhà soạn nhạc và 25 nhạc trưởng đã thể hiện kỹ năng của mình trong gần hai tuần tại các phòng hòa nhạc tốt nhất của thủ đô Moskva: đại sảnh của Nhạc viện Tchaikovsky, phòng hòa nhạc Tchaikovsky và phòng hòa nhạc Rachmaninov tại Làng Olympic.

Ban Giám khảo cuộc thi gồm các nghệ sĩ, nhà soạn nhạc và nhà giáo dục âm nhạc đến từ 16 quốc gia: Liên bang Nga, Úc, Azerbaijan, Belarus, Bỉ, Việt Nam, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Đức, Tây Ban Nha, Romania, Pháp, Hoa Kỳ, Nhật Bản, Trung Quốc và Hàn Quốc. Việt Nam vinh dự có 2 giám khảo là PGS.TS, nhạc sĩ Đỗ Hồng Quân - Chủ tịch Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam và PGS.TS Tạ Quang Đông - Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.

Giám đốc nghệ thuật của cuộc thi là Denis Matsuev - NSND Nga, Chủ tịch Ban giám khảo hạng mục piano; Ban giám khảo hạng mục nhạc trưởng do NSND Nga Valery Gergiev làm Chủ tịch, và Ban Giám khảo hạng mục sáng tác do NSND Nga Alexander Tchaikovsky làm Chủ tịch.

Ban giám khảo hạng mục piano:

1. Vladimir Viardo (Nga/Mỹ)

2. Tạ Quang Đông (Việt Nam)

3. Hideko Kobayashi (Nhật Bản)

4. Li Ming Qiang (Trung Quốc)

5. Maxim Mogilevsky (Bỉ)

6.  Leonel Morales (Tây Ban Nha)

7. Ick-Choo Moon (Hàn Quốc)

8. Vladimir Ovchinnikov (Nga)

9. Valery Pyasetsky (Nga)

10. Vladimir Tropp (Nga).

Ban Giám khảo hạng mục sáng tác:

1. Franghiz Ali-Zadeh (Azerbaijan)

2. Yuri Bashmet (Nga)

3. Muratbek Begaliev (Kyrgyzstan)

4. Valery Voronov (Belarus/Đức)

5. Borja Quintas (Tây Ban Nha)

6. Felix Kruglikov (Nga)

7. Tulegen Mukhamejanov (Kazakhstan)

8. Alexander Radvilovich (Russia)

9. Đỗ Hồng Quân (Việt Nam).

Ban Giám khảo hạng mục nhạc trưởng:

1. César Álvarez (Tây Ban Nha)

2. Lorenz Nasturica-Herschcowici (Romania/Phần Lan)

3. Fabio Mastrangelo (Nga)

4. George Pehlivanian (Pháp/Mỹ)

5. Valery Polyansky (Nga)

6. Julien Salemkour (Đức/Pháp)

7. Alexander Sladkovsky (Nga)

8. Justus Frantz (Đức)

9. Christopher Chen (Úc)

10. Dmitry Jurowski (Đức/Nga).

Kết quả, Ban giám khảo của cả 3 hạng mục đã chọn được 28 thí sinh xuất sắc nhất để Ban tổ chức trao giải thưởng:

I. Hạng mục piano

-2 Giải nhất và Huy chương Vàng: Vladimir Vishnevsky (Nga) và Rui Ming (Trung Quốc).

-2 Giải Nhì và Huy chương Bạc: Alexander Knyazev (Nga); Jin Yuhe (Trung Quốc).

-2 Giải Ba và Huy chương Đồng: Liao Tinghong (Trung Quốc); Philipp Rudenko (Nga).

-1 Giải Tư và Bằng khen: Zhou Noah (Vương quốc Anh)

-1 Giải Sáu và Bằng khen: Dmitry Bereznyak (Nga)

II. Hạng mục sáng tác:

-1 Giải Nhất và Huy chương Vàng: José Manuel García Hormigo (Tây Ban Nha).

-2 Giải Nhì và Huy chương Bạc: Alexey Krasheninnikov (Nga);  Svetlana Nesterova (Nga).

-2 Giải Ba và Huy chương Đồng: Eduard Kiprsky (Nga); Dastan Kalmaganbetov (Kazakhstan).

-1 Giải Tư và Bằng khen: Cao Xu (Trung Quốc).

-1 Giải Năm và Bằng khen: Galina Ziganova (Nga)

-1 Giải Sáu và Bằng khen: Lin Jiajie (Trung Quốc)

III. Hạng mục nhạc trưởng

-1 Giải Nhất và Huy chương Vàng:  Oleg Khudyakov (Nga)

-2 Giải Nhì và Huy chương Bạc: Nikolai Tsinman (Nga); Sun Yixing (Trung Quốc).

-2 Giải Ba và Huy chương Đồng: Alexey Aslanov (Nga); Yuri Demidovich (Belarus)

-1 Giải Tư và Bằng khen: Brian Liao (Trung Quốc)

-1 Giải Năm và Bằng khen: Filippo Dessi (Ý)

-1 Giải Sáu và Bằng khen: San Kim (Hàn Quốc)

IV. Giải Đặc biệt:

Ở hạng mục piano, hai trong số những thí sinh mạnh nhất của vòng II không lọt vào vòng III đã nhận được Bằng chứng nhận và Giải thưởng đặc biệt: Yun Xuhua (Trung Quốc) và Sugimoto Saori (Nhật Bản).

Ở hạng mục sáng tác: Giải thưởng đặc biệt cho tác phẩm piano hay nhất đã được trao cho Eduard Kiprsky (Nga).

Giải thưởng đặc biệt cho tác phẩm giọng hát và piano hay nhất được trao cho Nina Siniakova (Belarus / Mỹ).

Giấy chứng nhận ghi nhận cho những tác phẩm xuất sắc tại Cuộc thi đã được trao cho các dàn nhạc: Dàn nhạc giao hưởng Hàn lâm nhà nước Nga Evgeny Svetlanov, Dàn nhạc Giao hưởng nhà nước Novaya Rossiya, Dàn nhạc giao hưởng Hàn lâm nhà nước Capella của Nga, Dàn nhạc quốc gia Nga và Dàn nhạc Mariinsky.

Lễ trao Giải thưởng được tổ chức vào trưa ngày 26 tháng 6, tại Cung điện Petrovsky (trong ảnh là những thí sinh đoạt giải, thí sinh tham gia, Ban Giám khảo và khách mời danh dự của Cuộc thi).

Vào tối 26 tháng 6, những thí sinh chiến thắng Giải nhất của Cuộc thi Rachmaninov quốc tế lần thứ II đã biểu diễn tại Buổi hòa nhạc Gala tại Đại sảnh của Nhạc viện Moskva, biểu diễn cùng Dàn nhạc giao hưởng Nhà hát Mariinsky (do thí sinh đoạt Giải nhất Oleg Khudyakov chỉ huy) và Dàn nhạc giao hưởng Nhà nước Novaya Rossiya (do Mikhail Golikov chỉ huy).

PGS.TS, nhạc sĩ Đỗ Hồng Quân - Chủ tịch Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng nghệ thuật Hội Nhạc sĩ Việt Nam, tham gia Ban Giám khảo quốc tế hạng mục sáng tác đã nhận xét:

“Sự kiện văn hóa đặc biệt này rất quan trọng đối với các nhạc sĩ, nghệ sĩ và người hâm mộ âm nhạc. Cuộc thi đã thu hút các tài năng âm nhạc trẻ trên khắp thế giới đến thủ đô Moskva, cho thấy người dân Nga và chính quyền Nga yêu thích âm nhạc và sử dụng âm nhạc để thể hiện mong muốn hòa bình, ổn định và hữu nghị. Tôi đã tham gia Ban Giám khảo quốc tế hạng mục sáng tác tại Cuộc thi Rachmaninov lần thứ nhất vào năm 2022, và tôi rất tự hào khi được chọn để đại diện cho Việt Nam lần thứ hai trong Ban Giám khảo của cuộc thi danh giá này, cùng với các nhà soạn nhạc và nhạc trưởng xuất sắc từ nhiều quốc gia khác nhau trên thế giới. Tôi rất tự hào tin rằng, đó là kết quả của quá trình nỗ lực không ngừng và hỗ trợ từ các thầy cô của tôi tại Nhạc viện Moskva mà tôi đã tốt nghiệp cách đây 40 năm, tôi vẫn nhớ và rất biết ơn họ.

Các thí sinh đa số còn rất trẻ và đã thể hiện tài năng âm nhạc xuất sắc, đặc biệt là các nhạc sĩ sáng tác, dù họ đến từ nhiều quốc gia khác nhau. Tất cả họ đều rất chuyên nghiệp, thành thạo ngôn ngữ âm nhạc hiện đại, các kỹ thuật sáng tác tiên tiến và sử dụng chúng để thể hiện suy nghĩ, thái độ của họ đối với cuộc sống. Trong thế giới hiện đại có rất nhiều xung đột và mâu thuẫn, nhưng bên cạnh đó luôn tồn tại hy vọng, khát vọng vươn lên, hướng đến những điều tốt đẹp, hướng đến sự hòa hợp và hòa bình. Điều này rất dễ nhận thấy trong các tác phẩm của những thí sinh tham gia cuộc thi, các nghệ sĩ trẻ thể hiện thái độ của họ đối với cuộc sống, quê hương, với nghệ thuật. Cuộc thi âm nhạc quốc tế Rachmaninov đã chứng minh rằng các nhà soạn nhạc trẻ từ các quốc gia khác nhau đều hướng đến quan niệm nghệ thuật có thể chạm đến trái tim: Cái đẹp cứu rỗi thế giới”.

(Theo https://Rachmaninovcompetition.com)