Phạm Tuyên là một nhạc sĩ nổi tiếng, sinh năm 1930, quê ở huyện Bình Giang, Hải Dương. Ông là cựu Chủ tịch Hội Âm nhạc Hà Nội, tác giả của bài hát "Như có Bác trong ngày đại thắng", "Đảng đã cho ta một mùa xuân", "Chiếc đèn ông sao" cùng nhiều bài hát thiếu nhi phổ biến với trẻ em Việt Nam.

Năm 1949, ông công tác tại Trường Lục quân Trần Quốc Tuấn, khóa V. Năm 1950, là Đại đội trưởng tại Trường Thiếu sinh quân Việt Nam. Trong thời gian này, ông đã có những chùm ca khúc về Trường Lục quân Trần Quốc Tuấn, về Thiếu sinh quân Việt Nam.

Năm 1954, ông được cử làm cán bộ phụ trách Văn-Thể-Mỹ tại Khu học xá Trung ương (Nam Ninh, Trung Quốc). Từ năm 1958, ông về nước, công tác tại Đài tiếng nói Việt Nam, đảm nhiệm nhiều chức vụ chỉ đạo về biên tập âm nhạc. Từ đó cho đến năm 1975, ông đã sáng tác nhiều bài hát được nhiều người biết như Bài ca người thợ rừng, Bài ca người thợ mỏ, hợp xướng Miền Nam anh dũng và bất khuất, Bám biển quê hương, Yêu biết mấy những con đường, Chiếc gậy Trường Sơn,...

Ông còn viết nhiều bài cho tạp chí, Đài phát thanh và truyền hình giới thiệu về thẩm mỹ âm nhạc, về tác giả và tác phẩm, là người đề xướng và chỉ đạo nhiều cuộc thi mang tính chất toàn quốc như Tiếng hát hoa phượng đỏ, Liên hoan Văn nghệ truyền hình toàn quốc, nhiều năm là Chủ tịch Hội đồng giám khảo của nhiều Hội diễn toàn quốc về văn hoá - văn nghệ của Bộ Văn hóa Thông tin và nhiều ngành khác trong nước.

Ông là Ủy viên Thường vụ Ban Chấp hành Hội Nhạc sĩ Việt Nam từ năm 1963 đến năm 1983.

Ông hiện đã nghỉ hưu và sống tại Hà Nội.
 

Lê Thương

(1914 - 1996)

Nhạc sĩ Lê Thương tên khai sinh là Ngô Đình Hộ (tên thánh là Antoine). Ông sinh ngày 8 tháng 1 năm 1914 tại phố Hàm Long, Hà Nội, nhưng quê quán lại là Thành phố Nam Định. Thuở ấu thơ, Lê Thương là học sinh tTrường Dòng Saint-Thomas (Thành phố Nam Định), có thiên hướng âm nhạc từ nhỏ. Ông từng học piano, thạo nhạc lý, có giọng hát tốt và thường tham gia cũng như tổ chức các buổi biểu diễn âm nhạc kiểu tài tử.

Vào giữa những năm 1930, Lê Thương là giáo viên dạy văn học Pháp tại trường tư thục Lê Lợi – Hải Phòng. Ngay từ năm 1936, ông đã viết Trưng Vương với thanh âm và tiết tấu rất Việt Nam. Sau đó là những Xuân năm xưa, Tiếng đàn âm thầm, Bản đàn xuân, Trên sông Dương Tử, Thu trên đảo Kinh Châu, Một ngày xanh... bằng bạc một phong vị Á Đông. Ông đã tập hợp quanh mình một nhóm “Híp-pi Tiến chiến” ở Hải Phòng và trở thành người khơi nguồn cho nhóm “Đồng Vọng" ở đây do Hoàng Quý làm huynh trưởng.

Năm 1941, Lê Thương vào Nam. Năm 1945, ông tham gia cách mạng ở Mỹ Tho và viết bộ ba bất hủ Hòn Vọng Phu. Nhiều năm tại Nam Bộ, ông đã dạy nhạc tại nhiều trường phổ thông, và viết nhiều bài hát cho thiếu nhi như: Thằng Cuội, Hoa thủy tiên, Tuổi thơ, Nhi đồng ca...

Từ ngày đất nước thống nhất, Lê Thương tham gia giảng dạy và khảo cứu âm nhạc. Ông từng là chuyên viên và giảng viên môn Lịch sử âm nhạc Việt Nam tại lớp Đại học dân tộc thẻ nghiệm của Viện Âm nhạc Việt Nam tại Thành phố Hồ Chí Minh. Bộ công trình Từ điển Âm nhạc Việt Nam của ông là một tác phẩm có giá trị dài lâu.

Lê Thương là một trong những nhạc sĩ Việt Nam tiên phong viết tân nhạc với bài "Bản đàn xuân". Ngoài "Bản đàn xuân", trong thời kỳ ở miền Bắc, Lê Thương còn sáng tác những tác phẩm khác như "Tiếng đàn đêm khuya", "Một ngày xanh", "Trên sông Dương Tử", "Thu trên đảo Kinh Châu"...

Từ khi vào miền Nam năm 1941, Lê Thương phổ thơ nhiều bài như "Lời kỹ nữ" (thơ Xuân Diệu), "Lời vũ nữ" (thơ Nguyễn Hoàng Tư), "Bông hoa rừng" (thơ Thế Lữ), "Tiếng thùy dương" (tức "Ngậm ngùi" thơ Huy Cận) và "Tiếng thu" (thơ Lưu Trọng Lư)...

Lê Thương là nhạc sĩ tiên phong của nhiều thể loại âm nhạc. Thời kỳ kháng chiến, ông có soạn một ca khúc rất nổi tiếng "Lòng mẹ Việt Nam" hay "Bà Tư bán hàng" nói về một bà mẹ thành phố có các con tham gia kháng chiến. Và bài hát đó là một trong những lý do Lê Thương bị Pháp bắt giam vào khám Catinat cùng Phạm Duy và Trần Văn Trạch năm 1951.

Lê Thương thuộc những người đầu tiên viết truyện ca và đã để lại những bản truyện ca hay nhất như "Nàng Hà Tiên", "Lịch sử loài người", "Hoa thủy tiên"... Đặc biệt hơn cả là bộ ba "Hòn vọng phu", được xem như một trong những tác phẩm nổi tiếng của tân nhạc Việt Nam. Văn Cao cũng từng thừa nhận ảnh hưởng bởi Lê Thương với phong cách âm nhạc bắt nguồn từ âm nhạc cổ truyền Việt Nam.

Lê Thương cũng là nhạc sĩ Việt Nam đầu tiên viết nhạc hài hước với những bản "Hoà bình 48" (phê phán sự mỵ dân đội lốt hoà bình), "Làng báo Sài Gòn" (đả kích báo giới bồi bút, bất tài và ham tiền), "Đốt hay không đốt" (châm biếm máu Hoạn Thư), "Liên Hợp Quốc"... Những bản này được nghệ sĩ Trần Văn Trạch trình diễn nhiều lần vào thập niên 1940. Lê Thương còn đặt lời cho những bản nhạc ngoại quốc ngắn như "Nhớ Lào" (nhạc Lào), "Bông hoa dại" tức "Ô Đuồng Chăm Pá" (nhạc Lào), "Lòng trẻ trai" (nhạc Hoa Kỳ), "Hoa anh đào" tức "Sakura" (cổ nhạc Nhật Bản), "Màn Brúc đánh giặc" (dân ca Pháp)...

Một thời gian, Lê Thương có cùng nhạc sĩ Lê Cao Phan phụ trách ban nhạc Măng Non cho trẻ em, phát thanh các truyện cổ tích, khúc dân ca, bài ca nhi đồng. Và cùng Nguyễn Xuân Khoát, Lê Thương được xem như những nhạc sĩ mở đầu của dòng nhạc dành cho thiếu nhi với những bản "Tuổi thơ", "Cô bán bánh", "Con mèo trèo cây cau", "Thằng bé tí hon", "Ông Nhang bà Nhang", "Truyền kỳ Việt sử", "Học sinh hành khúc"... Nổi tiếng hơn cả là bài "Thằng Cuội" thường được trẻ em hát trong mỗi dịp tết Trung Thu.

Ngoài âm nhạc, Lê Thương còn gia nhập vào ban kịch của Thế Lữ vào những năm thập niên 1930, và ban kịch Sầm Giang của Trần Văn Trạch khi ông sống ở Sài Gòn. Lê Thương đã sáng tác ca khúc cho nhiều kịch bản, và viết nhạc phim cho hãng phim Mỹ Vân.

Ông mất ngày 18 tháng 9 năm 1996 tại nhà riêng 55 Bùi Viện, quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh.