Tác giả: Thanh Nhã

Từ ngày 2 đến 3/12/2025, tại Hà Nội, Hội Nhạc sĩ Việt Nam đã tổ chức Hội nghị lần thứ 10 Ban Chấp hành khóa X (2020-2025), nhằm tổng kết công tác năm 2025, đề ra phương hướng nhiệm vụ hoạt động cho năm 2026.

Dự và chỉ đạo Hội nghị có: PGS.TS, nhạc sĩ Đồ Hồng Quân – Phó Chủ tịch Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam; TS. Lê Trọng Nin - Phó Vụ trưởng Vụ Văn hóa Văn nghệ, Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương.

Về phía Hội Nhạc sĩ Việt Nam có: Thiếu tướng, nhạc sĩ Nguyễn Đức Trịnh - Chủ tịch Hội, và các nhạc sĩ trong Ban Thường vụ: nhà LLPB Nguyễn Thị Minh Châu - Phó Chủ tịch Hội; NSƯT Trần Vương Thạch - Phó Chủ tịch Hội; NSND Phạm Ngọc Khôi - Phó Chủ tịch Hội; nhạc sĩ Trần Nhật Dương - Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng Ban Kiểm tra; nhạc sĩ Lê Xuân Hoan - Ủy viên Ban Thường vụ, các nhạc sĩ trong Ban Chấp hành Hội, và các thành viên, lãnh đạo các Ban chuyên môn của Hội...

Nhạc sĩ Đức Trịnh trình bày Báo cáo tổng kết Công tác năm 2025 và phương phướng hoạt động năm 2026 của Ban Chấp hành. Hội nghị đánh giá cao thành tích của Hội và Ban Chấp hành trong năm 2025, với nhiều hoạt động tích cực đối với đời sống âm nhạc của đất nước, trong khu vực và quốc tế:

Về hoạt động chuyên môn, tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, hưởng ứng  cuộc vận động sáng tác về chủ đề “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” giai đoạn 2023 - 2025; tổ chức và phối hợp tổ chức các chương trình nghệ thuật vinh danh các nhạc sĩ lão thành cách mạng: Chương trình nghệ thuật “Đất nước” nhân dịp kỷ niệm 100 năm ngày sinh Nhà văn hóa Nguyễn Đình Thi; cuộc vận động sáng tác ca khúc chủ đề “Hát tiếp khúc quân hành”, Cuộc vận động sáng tác và Cuộc thi hát “Bài ca thống nhất”. Tổ chức Chương trình nghệ thuật “Giai điệu Tổ quốc” biểu diễn và vinh danh trong Ngày Âm nhạc Việt Nam 3/9, tại Hà Nội, biểu diễn các tác phẩm được lựa chọn trong số 50 ca khúc chào mừng 50 năm giải phóng miền Nam, Thống nhất Đất nước và vinh danh các nhạc sĩ tại chương trình.

Tổ chức Liên hoan Âm nhạc toàn quốc mở rộng 2025 với chủ đề “Âm nhạc Hội tụ và lan tỏa” tại Nhà hát Quân đội phía Nam và Nhà hát Thành phố Hồ Chí Minh, bao gồm chương trình Hòa nhạc Giao hưởng Hữu nghị Việt – Trung do các nhạc sĩ Việt Nam và Trung quốc cùng sáng tác.

Tổ chức các lớp tập huấn chuyên môn Âm nhạc, các trại sáng tác âm nhạc chào mừng kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2-9 (1945 - 2025) tại tỉnh Quảng Ninh, TP. Đà Nẵng, Vũng Tàu… với các thể loại gồm khí nhạc, romance, ca khúc phổ thông, hợp ca, hòa tấu thính phòng và sách lý luận phê bình âm nhạc; tổ chức các đợt đi thực tế sáng tác tại Trường Sa...

Phối hợp với các ban, bộ, ngành, tổ chức các cuộc vận động sáng tác: Về Tòa án nhân dân, Quốc hội và Hội đồng nhân dân, Ngành ngoại giao, Ngành Y tế, “Việt Nam - Cuba, vang mãi bài ca Hữu nghị”… tham gia ban giám khảo các cuộc thi âm nhạc “Điểm hẹn tài năng VTV 2025”, Cuộc thi ca sĩ Nhí toàn quốc năm 2025; cuộc thi hát thính phòng Hà Nội…

Đặc biệt là công tác đối ngoại, cử các nghệ sĩ, hội viên tham gia biểu diễn tại CHLB Đức; tham gia tác phẩm Festival Ngày Âm nhạc Mới thế giới ISCM 2025 của Hiệp hội Âm nhạc đương đại quốc tế tại Bồ Đào Nha; gửi tác phẩm tham dự Festival Ngày Âm nhạc Mới thế giới ISCM 2026 của Hiệp hội Âm nhạc đương đại quốc tế sẽ diễn ra tại Romania tháng 5 năm 2026; tham gia Ban Giám khảo quốc tế Cuộc thi Âm nhạc quốc tế lần thứ II mang tên S.V. Rachmaninoff dành cho các nghệ sĩ Piano, Nhạc sĩ và Nhạc trưởng và  tham gia Ban giám khảo Cuộc thi âm nhạc quốc tế Intervision Song Contest 2025 diễn ra tại Matxcơva, Liên bang Nga; phối hợp với đoàn nhạc sĩ, nghệ sĩ của Học viện nghệ thuật Quảng Tây, Trung Quốc trong Dự án viết tác phẩm âm nhạc Giao hưởng về tình hữu nghị Việt – Trung. Các tác phẩm hoàn thành đã được biểu diễn tại Festival Âm nhạc Asean – Trung Quốc và biểu diễn tại Liên hoan Âm nhạc toàn quốc mở rộng năm 2025 tại TP. Hồ Chí Minh. Các nhạc sĩ đã có tác phẩm được biểu diễn tại Festival Âm nhạc tại Chilê vào tháng 11 vừa qua là Đỗ Hồng Quân, Nguyễn Hồng Anh và Nguyễn Ngọc Tú.

Thực hiện Kế hoạch số 390-KH/BTGTW, ngày 15 tháng 11 năm 2023 của Ban Tuyên giáo Trung ương về việc “Tổ chức các hoạt động Tổng kết 50 năm nền văn học, nghệ thuật Việt Nam sau ngày đất nước thống nhất (30/4/1975 – 30/4/2025). Hội đã tổ chức bình chọn các tác phẩm âm nhạc tiêu biểu trong 50 năm sau ngày Đất nước Thống nhất (30/4/1975 - 30/4/2025), quan đó thẩm định chọn được 50 tác phẩm ca khúc và 05 tác phẩm Giao hưởng, Thính phòng tiêu biểu từ 1975-2025; Xuất bản Tuyển tập 50 ca khúc chào mừng 50 năm giải phóng miền Nam, Thống nhất Đất nước.

Tổ chức Festival Quốc tế Âm nhạc mới lần thứ IV năm 2025 tại Hà Nội, từ ngày 27/11 đến 01/12/2025. Có 15 quốc gia tham dự: Liên bang Nga, CHDC Đức, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Tatarstan, Trung Quốc, Thụy Sĩ, Nhật Bản, Úc, Ba Lan, Đan Mạch, Bỉ, Lào, Tây Ban Nha… và Việt Nam. Liên hoan đã quy tụ gần 300 các nhạc sĩ, nghệ sĩ, diễn viên từ các đơn vị nghệ thuật: Dàn nhạc Giao hưởng Việt Nam, Nhà hát Nhạc vũ kịch Việt Nam, Học viện Âm nhạc quốc gia Việt Nam, Hội Nhạc sĩ Việt Nam, Trường Đại học Văn hóa Nghệ thuật Quân đội, các nghệ sĩ, ca sĩ Việt Nam và các nước khác… Festival đã biểu diễn 5 chương trình hòa nhạc chính tại Hà Nội và chương trình giao lưu âm nhạc tại Cao Phong, Hòa Bình, Phú Thọ, với gần 60 tác phẩm: Giao hưởng, Thính phòng, Hợp xướng, Ca khúc… và các chương trình lên lớp cho sinh viên âm nhạc tại Học viện Âm nhạc quốc gia Việt Nam của các nhạc sĩ, nhạc trưởng quốc tế về các chủ đề: “Sự kết hợp nhạc cụ Đông – Tây” của GS. Deqing WEN (Trung Quốc/Thụy Sĩ); “Chỉ huy dàn nhạc” của Nhạc trưởng Borja Quintas (Tây Ban Nha); “Biểu diễn Thính phòng và Chỉ huy dàn nhạc Thính phòng” của Dàn nhạc Thính phòng đương đại Mátxcơva (Liên bang Nga).

Về công tác lý luận phê bình, phối hợp tổ chức Tọa đàm “Nhà giáo Nhân dân, nhạc sĩ Hoàng Kiều với sự phát triển nghệ thuật sân khấu - âm nhạc chèo”;  dự Hội thảo khoa học quốc gia “Những vấn đề lý luận và thực tiễn về xây dựng văn hóa trong Đảng giai đoạn mới” do Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương tổ chức; dự Hội nghị toàn quốc Tổng kết 50 năm nền văn học, nghệ thuật Việt Nam sau ngày thống nhất Đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025) - Những vấn đề đặt ra và định hướng phát triển” do Vụ Văn hóa - Văn nghệ, Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương tổ chức; tham dự Hội thảo “Triển khai thực hiện hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa, hệ giá trị gia đình và chuẩn mực con người Việt Nam trong thời kỳ mới gắn với thực tiễn vùng Đông Nam Bộ” do Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương tổ chức; Hội thảo Khoa học quốc tế văn học nghệ thuật của người Việt Nam ở nước ngoài sau 50 năm Đất nước thống nhất” do Hội đồng Lý luận phê bình Văn học nghệ thuật Trung ương, Học Viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh tổ chức; tham dự Hội thảo “Góp ý dự thảo Báo cáo nghiên cứu khả thi Chương trinh mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025 - 2035” của Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch; Hội thảo “Đối thoại về các cơ chế, chính sách thúc đẩy phát triển công nghiệp văn hóa trong lĩnh vực âm nhạc”, do Cục Bản quyền tác giả, Bộ VHTT&DL tổ chức. Hội kết hợp với Học viện Âm nhạc quốc gia Việt Nam thực hiện các hoạt động chuyên sâu về lý luận phê bình nghiên cứu: Seminar Lý luận phê bình âm nhạc - kinh nghiệm và kỹ năng (thuyết trình: Nguyễn Thị Minh Châu); tọa đàm Bàn về quá trình hình thành lý thuyết Âm nhạc Việt Nam - Doãn Nho (điều hành chương trình: Nguyễn Thị Minh Châu); Hội hỗ trợ một phần kinh phí in sách nhân kỷ niệm 80 năm lập nước, 50 năm thống nhất lãnh thổ: Nhà phê bình âm nhạc, anh muốn gì? - Nguyễn Thị Minh Châu…

PGS.TS, nhạc sĩ Đỗ Hồng Quân - Chủ tịch Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam, phát biểu chỉ đạo Hội nghị, đã có nhận xét: “Một năm vừa qua, Hội đã làm được rất nhiều việc, mặc dù lực lượng Ban Chấp hành ở nhiều địa phương khác nhau, nhưng đã phối hợp để đạt được kế hoạch chung của Hội và đạt kết quả tốt, rất đáng biểu dương. Điểm nổi bật chính là hoạt động đối ngoại nhân dân, chủ động và có kế hoạch cụ thể, đặc biệt là Festival Âm nhạc mới quốc tế vừa qua, với 2 chương trình Âm nhạc giao hưởng và 3 chương chương trình âm nhạc thính phòng, trong đó có một chương trình của các nhạc sĩ trẻ Việt Nam và một chương trình rất đặc biệt của Dàn nhạc Thính phòng đương đại Matxcơva, với gần 60 tác phẩm được trình diễn, rất hoàn chỉnh và chất lượng, và cả các hoạt động khác như đi dã ngoại và biểu diễn tại Hòa Binh, Phú Thọ; các buổi lên lớp cho sinh viên Học viện Âm nhạc quốc gia của các nhạc sĩ, nghệ sĩ quốc tế, về chủ đề: Hòa tấu thính phòng, Chỉ huy Dàn nhạc… Festival đã để lại ấn tượng đẹp cho khán thính giả và các đồng nghiệp quốc tế.

Đã hoàn thành Dự án hợp tác với các nhạc sĩ ở Học viện nghệ thuật Quảng Tây, Trung Quốc nhân kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Trung Quốc, Dự án đã hoàn thành 8 tác phẩm Giao hưởng và 2 ca khúc mới.

Trong thời gian tới, Hội cần quan tâm phát triển hội viên, nâng cao số lượng và chất lượng, không chỉ nghiêng về ca khúc mà cần có các nhạc sĩ viết khí nhạc, và hội viên là các nhạc công biểu diễn chuyên nghiệp, các ca sĩ…

Tiếp tục thực hiện Quyết định số 118-QĐ/TW ngày 22/8/2023 của Ban Bí thư về ban hành “Quy chế tổ chức và hoạt động của Hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ ở Trung ương”, cần kiện toàn bộ máy, tinh gọn quy trình hoạt động, phân công lại chức năng, nhiệm vụ phù hợp với yêu cầu mới, và phát triển các kỹ năng số cho cán bộ, hội viên.

Tiếp tục xây dựng và thực hiện Đề án dạy nhạc cụ cho học sinh tại các Trường PTTH trong cả nước theo ý tưởng của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm tại Hội nghị gặp mặt đại biểu trí thức, nhà khoa học, văn nghệ sĩ nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công.

NSƯT Hải Phượng có ý kiến về việc xây dựng Đề án dạy biểu diễn nhạc cụ tại các Trường PTTH cần cụ thể sẽ dạy các nhạc cụ nào, học sinh có được tự lựa chọn học nhạc cụ cho mình?

Nhạc sĩ Thế Long báo cáo về tổ chức chi hội tại khu vực Đồng Bằng sông Cửu Long, từ sau khi sáp nhập, các chi hội tăng về số lượng hội viên, nhân sự có sự chồng chéo, dẫn đến hoạt động cũng khó khăn, chưa tập trung. Trong tình hình mới, cần ổn định để hoạt động đảm bảo chất lượng. Hoạt động âm nhạc tại khu vực có những điểm nhất đánh ghi nhận như: phối hợp với Đài Truyền hình địa phương quảng bá các hoạt động âm nhạc, như Đài Truyền hình Cần Thơ đã ghi lại hết các chương trình biểu diễn tại Liên hoan Âm nhạc toàn quốc mở rộng 2025 tại TP Hồ Chí Minh.

NSƯT Trần Vương Thạch có ý kiến về việc phối khí cho các tác phẩm âm nhạc cần được chú trọng nâng cao chất lượng hơn tại các Festival âm nhạc quốc tế và Liên hoan âm nhạc toàn quốc.

Nhạc sĩ Đinh Trung Cẩn - Tổng Giám đốc Trung tâm bảo vệ quyền tác giả Âm nhạc Việt Nam, báo cáo về kết quả hoạt động năm 2025 của Trung tâm:

Năm 2025, Trung tâm đã phát triển thêm gần 800 tác giả. Tổng số tác giả hội viên ủy quyền tại VCPMC đến nay là 7.102 tác giả. Tính từ đầu năm 2025 đến hết tháng 11, tổng số tiền sử dụng quyền tác giả âm nhạc mà VCPMC đã thu (chưa VAT) là 381.337.166.450 đồng, tăng 9% so với cùng kỳ năm 2024.

Các hoạt động đối ngoại cũng nổi bật, tham gia và mở rộng hợp tác quốc tế: Trong năm 2025, VCPMC tiếp tục đẩy mạnh hoạt động hội nhập quốc tế thông qua việc tăng cường ký kết và duy trì các thỏa thuận song phương với các tổ chức quản lý tập thể quyền tác giả trên toàn thế giới. Đến nay, Trung tâm đã thiết lập quan hệ ủy quyền với 92 tổ chức quản lý tập thể quyền tại 163 quốc gia và vùng lãnh thổ, tạo nền tảng quan trọng cho việc bảo hộ và khai thác hiệu quả quyền tác giả của hội viên Việt Nam ở phạm vi toàn cầu.

NSND Nguyễn Quang Vinh báo cáo về tình hình hoạt động của Trung tâm Âm nhạc Trẻ. Trung tâm đã đi vào hoạt động được 2 năm, phối hợp với Hội tổ chức các cuộc thi hiệu quả mặc dù còn nhiều khó khăn. Kế hoạch trong năm 2026, kêu gọi các hội viên trẻ có khả năng tham gia các hoạt động của Hội; tổ chức và phối hợp tổ chức các hội thảo, các cuộc thi, liên hoan âm nhạc. Về cuộc thi “Tiếng hát Thính phòng” sẽ từng bước xã hội hóa về kinh phí và tiến tới tổ chức thường niên trên qui mô toàn quốc.

TS. Lê Trọng Nin – Phó Vụ trưởng Vụ Văn hóa Văn nghệ, Ban Tuyên giáo Trung ương, đã có một số nhận xét:

“Trong năm 2025, Hội đã triển khai được rất nhiều việc lớn. Hoàn thành xuất sắc Kế hoạch 390 của Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương đã tổ chức Festival quốc tế Âm nhạc Mới thành công; cùng với các hoạt động chuyên môn rất tốt, trong đó nổi lên là Liên hoan Âm nhạc toàn quốc mở rộng được tổ chức tại thành phố Hồ Chí Minh. Đây là những hoạt động cần phát huy và đẩy mạnh trong thời gian tới.

Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương rất ủng hộ và quan tâm sát sao đến các hoạt động của Hội; Vụ Văn hóa Văn nghệ đánh giá cao và ghi nhận sự cố gắng, nỗ lực của Hội trong thời gian qua…”.

*      *

*

Phát huy những thành tích đã đạt được trong năm 2025, Ban Chấp hành Hội Nhạc sĩ Việt Nam đã đề ra nhiệm vụ công tác năm 2026:

- Củng cố công tác Chi hội và Hội viên trong cả nước, có phương án thúc đẩy mạnh vai trò của các chi hội địa phương trong việc phối hợp hoạt động với các tổ chức Hội ở địa phương và Trung ương Hội.

- Tổ chức các lớp tập huấn, trại sáng tác, liên hoan âm nhạc toàn quốc tại các khu vực trong cả nước.

- Tiếp tục xây dựng và thực hiện Đề án dạy nhạc cụ cho học sinh tại các Trường PTTH trong cả nước theo ý tưởng của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm tại Hội nghị gặp mặt đại biểu trí thức, nhà khoa học, văn nghệ sĩ nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công (19-8-1945 / 19-8-2025) và Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2-9-1945 / 2-9-2025).

- Chú trọng công tác đối ngoại nhân dân. Tham dự các Festival Âm nhạc quốc tế: Festival Những ngày Âm nhạc mới Thế giới năm hàng năm của Hiệp hội Âm nhạc đương đại quốc tế (ISCM); Festival Âm nhạc Asean - Trung Quốc được tổ chức tại Quảng Tây hàng năm; Festival Âm nhạc mới châu Á của Hiệp hội Âm nhạc châu Á (ALC)... tăng cường giao lưu âm nhạc, trao đổi tác phẩm và đào tạo sinh viên với các Học viện âm nhạc quốc tế...

- Tổ chức triển khai tập hợp, lưu trữ, số hóa các tác phẩm âm nhạc; tiếp tục thực hiện Đề án Chuyển đổi số tác phẩm âm nhạc Việt Nam. Từng bước số hoá kho tư liệu để hoàn thành công tác lưu trữ cũng như giao lưu, trao đổi âm nhạc với các đơn vị, tổ chức và cá nhân. Triển khai bước 1 xây dựng “Bảo tàng Âm nhạc số Việt Nam” nhằm lưu giữ gia tài âm nhạc của đất nước bao gồm các thể loại âm nhạc cổ truyền dân tộc; âm nhạc bác học, âm nhạc đại chúng qua các thời kỳ và đương đại.

- Chuẩn bị các bước cho việc tổ chức Đại hội Đại biểu toàn quốc Hội Nhạc sĩ Việt Nam lần thứ XI nhiệm kỳ 2025 - 2030.