Tác giả: Nguyễn Thị Minh Châu

Trại sáng tác Vũng Tàu diễn ra từ 18-27/10/2025 tại Nhà Sáng tác Vũng Tàu với sự có mặt của 15 nhạc sĩ từ các tỉnh thành khác nhau: Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Tây Ninh, Bình Dương, Đồng Nai, Đồng Tháp, Lâm Đồng.

Kết quả thu hoạch khá phong phú, cả sáng tác (chính ca, hành khúc, tình ca) cả lý luận (nghiên cứu, phê bình); dồi dào về số lượng, thể loại và hình tượng.

Số lượng: 25 tác phẩm /15 nhạc sĩ, trong đó có 8 nhạc sĩ nộp hai tác phẩm, 1 nhạc sĩ có 3 bài.

Thể loại: ca khúc phổ thông, song ca, hợp ca, romance (ca khúc kèm phần đệm), tiểu phẩm thính phòng, sách lý luận phê bình âm nhạc. 

Nội dung đề tài

Với chủ đề đặt ra - ngợi ca đất nước, con người Việt Nam, mỗi tác giả lựa chọn hình tượng và góc nhìn riêng để biểu hiện những nội dung khác nhau:

Niềm tự hào dân tộc: Tiếng gọi Lạc Hồng - Nguyễn Văn Luân;
Tình yêu Tổ quốc: Tự hào Tổ quốc ta - Bùi Tuấn Kiệt;
Công cuộc xây dựng cuộc sống mới và ngợi ca vùng đất nào đó: Khúc hát người xây dựng - Cao Hồng Sơn, Quê tôi ngày mới - Bùi Tuấn Kiệt, Piềng Láo mùa nước đổ - Vũ Thiết (thơ: Nguyễn Văn Hoàn), Phố ngọc bích (Trầm Tích);
Hình ảnh lãnh tụ: Sen hồng dâng Bác - Nguyễn Duy Trung và người cha: Lời cha - Bùi Duy Dũng;
Hình ảnh người lính: Hành khúc quân khu 7 - Phan Long, Chiến khu R chiều hạ - Lê Hữu Trịnh (thơ: Ngọc Tình), Về biên giới quê hương và Khúc hát biên phòng Đồng Nai - Mai Quảng;
Hình ảnh phụ nữ trong ký ức chiến tranh: Về lại rừng - Lê Hữu Trịnh (Ý thơ: Văn Lê) và đặc biệt trong tình yêu đôi lứa (chiếm tỉ lệ cao nhất 9/24): Em là nữ hoàng (thơ: Tuấn Anh) và Gọi tên em Vũng Tàu (thơ: Nguyễn Hằng) -  Trầm Tích, Gió đêm - Đoàn Chương, Vũng Tàu biển nhớ - Vũ Thiết (thơ: Tuấn Anh); Chỉ còn mùa nhớ - Nguyễn Văn Luân, Tranh cát - Nguyễn Duy Trung, Bến bờ chiều ấy - Trần Khánh Nam (thơ: Nguyễn Đình Thi), Tình em và biển - Dương Toàn Thiên (thơ: Thy Minh), Chia tay người ơi - Minh Nhiên;
Tình người trong mối quan hệ với môi trường thiên nhiên: Có lẽ - Nguyễn Thị Minh Châu (ý thơ: Chử Văn Long), Đồi thông kim - Dương Toàn Thiên (thơ: Trần Hoàng Vũ Nguyên).
Ngoài ra còn có một chuyên luận về toàn cảnh bức tranh âm nhạc trong đời sống đương đại (lược trích sách Nhà phê bình âm nhạc, anh muốn gì? - Nguyễn Thị Minh Châu).

Phong cách biểu hiện

Lời ca: khá nhiều địa danh xuất hiện, nhiều nhất đương nhiên là Vũng Tàu - nơi gặp gỡ các tác giả nhạc và thơ. Các bài hát trữ tình phần lớn phổ thơ, có nhà thơ được phổ hai bài.

Âm nhạc: bên cạnh tác phẩm của những tác giả giàu kinh nghiệm và tuổi nghề là những thử nghiệm của lứa trẻ đang cố gắng tìm tòi để định hình phong cách.

Phần lớn các tác phẩm được viết ở hình thức đơn giản với cấu trúc quen thuộc:  2 đoạn đơn (ab), trong đó đoạn sau phát triển cùng nguồn nhiều hơn là tương phản với đoạn trước.

Nhiều sáng tác kết hợp hai thang âm ngũ cung với nhau, ân tượng nhất là âm điệu miền núi phía Bắc (Piềng Láo mùa nước đổ) hoặc màu sắc oán Nam bộ (Hành khúc quân khu 7).

Đường nét giai điệu thường vận dụng các nét đặc thù dân ca, như luyến láy và các quãng đặc trưng ngũ cung (4, 5, 7, 8). Cũng thường gặp ở nhiều tác giả là tiết tấu đảo phách (syncope), còn trong các hành khúc là âm hình tiết tấu “chấm dôi - móc kép”. Một số bài vận dụng thủ pháp phát triển bằng âm hình tiết tấu chủ đạo.

Romance (ca khúc nghệ thuật kèm piano hoặc hòa tấu nhạc cụ) chiếm tỉ lệ khiêm nhường 5/25 (Gió đêm, Chiến khu R chiều hạ, Có lẽ, Tình yêu Vũng Tàu, Phố ngọc bích).

Hoàn toàn thiếu vắng thể loại và hình thức lớn, chủ yếu là ca khúc, kỹ năng viết nhiều bè chưa cao, thiếu tính phức điệu, chủ yếu dùng bè phụ họa kiểu “vuốt đuôi”, đúp bè “cột đèn” và đuổi bè (canon đơn giản). Đây cũng phần nào phản ánh điểm chung của tình hình sáng tác hiện nay.

Rất mong qua vài buổi nghe nhau và trao đổi nghề nghiệp, các tác giả có thêm nhiệt huyết để tiếp tục trau chuốt hoàn thiện tác phẩm, đầu tư kỹ năng viết nhạc nhiều bè và nhạc không lời.

Danh sách tác giả - tác phẩm tham dự trại:

1/Phan Long: Hành khúc quân khu 7

2/Vũ Thiết:

1. Piềng Láo mùa nước đổ (thơ: Nguyễn Văn Hoàn)

2. Vũng Tàu biển nhớ (thơ: Tuấn Anh)

3/Nguyễn Văn Luân:

1. Tiếng gọi Lạc Hồng

2. Chỉ còn mùa nhớ (thơ: Trịnh Loan)

4/ Mai Quảng:

1. Về biên giới quê hương

2. Khúc hát biên phòng Đồng Nai

5/ Đoàn Chương: Romance Gió đêm

6/ Lê Hữu Trịnh

1. Romance Chiến khu R chiều hạ (thơ: Ngọc Tình)

2. Về lại rừng (Ý thơ: Văn Lê)

7/ Trầm Tích:

1. Em là nữ hoàng (thơ: Tuấn Anh)

2. Romance Gọi tên em Vũng Tàu (thơ: Nguyễn Hằng)

3. Romance cho violon và piano Phố Ngọc Bích

8/ Cao Hồng Sơn: Khúc hát người xây dựng

9/ Nguyễn Duy Trung:

1. Sen hồng dâng Bác (đơn ca - tốp bè)

2. Tranh cát

10/ Bùi Tuấn Kiệt:

1. Quê tôi ngày mới

2. Tự hào Tổ quốc ta

11/ Trần Khánh Nam: Bến bờ chiều ấy (thơ: Nguyễn Đình Thi)

12/ Dương Toàn Thiên:

1. Tình em và biển (thơ: Thy Minh)

2. Đồi thông kim (thơ: Trần Hoàng Vũ Nguyên)

13/ Minh Nhiên: Chia tay người ơi

14/ Bùi Duy Dũng:

1. Lời cha

2. Etude cho piano

15/ Nguyễn Thị Minh Châu

1. Romance Có lẽ (ý thơ: Chử Văn Long)

2. Lược trích bản thảo sách nghiên cứu phê bình Nhà phê bình âm nhạc, anh muốn gì?